Rozliczenie odchyleń przypadających na sprzedane towary

Zamierzam otworzyć działalność handlową. Towary będą przyjmowane do magazynu według stałych cen ewidencyjnych. Jak rozliczać odchylenia przypadające na sprzedane towary?

Na dzień nabycia towarów jednostka może ujmować je na koncie 33 "Towary" w cenach ewidencyjnych różniących się od rzeczywistych ich cen zakupu. Wówczas różnice między tymi cenami a cenami rzeczywistymi ewidencjonuje się na koncie 34-2 "Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów". Wynika to z art. 34 ust. 2 ustawy o rachunkowości.

Do wyceny rozchodu towarów z magazynu z tytułu ich sprzedaży stosuje się ceny przyjęte do wyceny w dniu ich przychodu do magazynu i odnosi w koszty zapisem:

- Wn konto 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)",

- Ma konto 33 "Towary".

Na koniec każdego okresu (miesiąca) następuje rozliczenie odchyleń przypadających na towary sprzedane oraz na zapas na podstawie wskaźnika odchyleń przeciętnych (Wop). Wskaźnik ten oblicza się według wzoru:

Wop =	(O × 100)
	(Rk + S + Rw)

gdzie:

O	- suma odchyleń od cen ewidencyjnych do rozliczenia za dany okres sprawozdawczy,
Rk	- wartość zapasu w cenach ewidencyjnych ustalona na koniec okresu sprawozdawczego,
S	- rozchód sprzedanych towarów w cenach ewidencyjnych za dany okres sprawozdawczy,
Rw	- rozchód towarów z innych tytułów niż sprzedaż.

Odchylenia przypadające na sprzedane towary wylicza się według wzoru:

Os =	(S × Wop)
	100

i ujmuje w księgach rachunkowych zapisem:

- Wn/Ma konto 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)",

- Ma/Wn konto 34-2 "Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów".

Odchylenia przypadające na zapas oblicza się według wzoru:

Oz =	(Rk × Wop)
	100

Odchyleń tych nie ujmuje się w księgach rachunkowych. Obliczona kwota powinna być zgodna z saldem konta 34-2.

Przykład

Założenia

Jednostka prowadzi ewidencję towarów w stałych cenach ewidencyjnych.
Na dzień 1.10.2013 r. salda wybranych kont wynosiły:

a) saldo Wn konta 33 "Towary": 40.000 zł,

b) saldo Ma konta 34-2 "Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów": 4.000 zł.
W październiku 2013 r. zakupiono towary, których wartość w cenach ewidencyjnych wyniosła 60.000 zł, a odchylenia kredytowe od cen tych towarów wyniosły 4.200 zł.
Wartość sprzedanych towarów według stałych cen ewidencyjnych wyniosła 80.000 zł.
Na dzień 31.10.2013 r. zapas towarów wyniósł: 20.000 zł (40.000 zł + 60.000 zł - 80.000 zł).
Rozliczenie odchyleń przypadających na sprzedane towary:

a) wskaźnik odchyleń przeciętnych
Wop = [(4.000 zł + 4.200 zł) × 100] : (20.000 zł + 80.000 zł) = 8,20%,

b) odchylenia przypadające na sprzedane towary 80.000 zł × 8,20% = 6.560 zł,

c) odchylenia przypadające na zapas towarów: 20.000 zł × 8,20% = 1.640 zł.

Dekretacja

Opis operacji	Kwota	Konto
Opis operacji	Kwota	Wn	Ma
1. Wz - wydanie sprzedanych towarów z magazynu - wartość w stałych cenach ewidencyjnych:	80.000 zł	73-1	33
2. PK - odchylenia przypadające na rozchód:	6.560 zł	34-2	73-1