Rozliczanie kosztów ubezpieczenia środka trwałego w budowie

Wykupiliśmy polisę ubezpieczeniową środka trwałego w budowie na okres 1 roku. Jak ująć taki koszt w księgach rachunkowych? Czy wpłynie on na wartość początkową budowanego środka trwałego? Ewidencję kosztów prowadzimy na kontach zespołu 4 i 5.

1. Zasady rozliczania kosztów ubezpieczenia budowanego środka trwałego

Co do zasady, środki trwałe przyjmuje się do użytkowania w ich wartości początkowej, którą w odniesieniu do środków trwałych wytwarzanych we własnym zakresie stanowić będzie koszt wytworzenia. Według art. 28 ust. 8 ustawy o rachunkowości koszt wytworzenia środków trwałych w budowie obejmuje ogół kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjęcia środka do używania. Wśród różnego rodzaju wydatków, które zalicza się do kosztów wytworzenia środka trwałego w budowie można wyróżnić przykładowo koszty dokumentacji projektowej, koszty przygotowania terenu pod budowę, koszty pozwoleń, badań, ekspertyz, koszty materiałów, robót budowlanych, montażowych, koszty nadzoru, a także opisane w pytaniu koszty ubezpieczeń majątkowych budowanych obiektów.

Z pytania wynika, że jednostka wykupiła polisę ubezpieczeniową środka trwałego w budowie na okres 1 roku. W związku z tym koszty tego ubezpieczenia wskazane jest rozliczać w czasie zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy o rachunkowości, jako czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów. Jednocześnie koszty ubezpieczenia środka trwałego w budowie przypadające na okres trwania tej budowy zwiększą koszt wytworzenia środka trwałego. Po oddaniu składnika majątku objętego ubezpieczeniem do używania zostaną zatem uwzględnione w jego wartości początkowej, od której dokonywane będą odpisy amortyzacyjne. Natomiast część kosztów ubezpieczenia, która będzie przypadać na okres po oddaniu środka trwałego do używania, powinna obciążyć koszty działalności operacyjnej jednostki.

Ewidencja kosztów ubezpieczenia budowanego środka trwałego w jednostce prowadzącej konta zespołu 4 i 5 może przebiegać następującymi sposobami:

Sposób I – ewidencja pełna

Sposób II – ewidencja uproszczona

1.	PK – wartość ubezpieczenia środka trwałego w budowie na podstawie polisy:
		–	Wn konto 40 "Koszty według rodzajów",
		–	Ma konto 24 "Pozostałe rozrachunki".
2.	PK – przeniesienie kosztów ubezpieczenia do rozliczenia w czasie:
		–	Wn konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów",
		–	Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów".
3.	PK – część kosztów ubezpieczenia przypadająca na bieżący okres (przed oddaniem środka trwałego do używania):
		–	Wn konto 08 "Środki trwałe w budowie",
		–	Ma konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów".
4.	PK – część kosztów ubezpieczenia przypadająca na okres po oddaniu środka trwałego do używania:
		–	Wn konto 55 "Koszty zarządu",
		–	Ma konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów".
Jeżeli jednostka sporządza porównawczy rachunek zysków i strat, koszty ubezpieczenia, przypadające na okres przed oddaniem środka trwałego do używania, powinna odnieść w ciężar konta 08 za pośrednictwem kont 79-0 i 79-1, zapisem:
	a)	koszty przypadające na bieżący okres:
		–	Wn konto 79-1 "Koszty obrotów wewnętrznych",
		–	Ma konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów",
	b)	zarachowanie kosztów w ciężar środków trwałych w budowie:
		–	Wn konto 08 "Środki trwałe w budowie",
		–	Ma konto 79-0 "Obroty wewnętrzne".

Jednostka może ująć koszty ubezpieczenia bezpośrednio z polisy na konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów". Przy takim rozwiązaniu ewidencyjnym nie powinny wystąpić księgowania na kontach obrotów wewnętrznych zaprezentowane w kolumnie 1. Koszty ubezpieczenia budowy środka trwałego można wówczas zaksięgować następującymi zapisami:
1.	PK – wartość ubezpieczenia środka trwałego w budowie na podstawie polisy:
	–	Wn konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów",
	–	Ma konto 24 "Pozostałe rozrachunki".
2.	PK – część kosztów ubezpieczenia przypadająca na bieżący okres (przed oddaniem środka trwałego do używania):
	–	Wn konto 08 "Środki trwałe w budowie",
	–	Ma konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów".
3.	PK – część kosztów ubezpieczenia przypadająca na okres po oddaniu środka trwałego do używania:
	–	Wn konto 40 "Koszty według rodzajów",
	–	Ma konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów"
	oraz równolegle
	–	Wn konto 55 "Koszty zarządu",
	–	Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów".

2. Ewidencja kosztów ubezpieczenia środka trwałego w budowie na przykładach

Przykład

Sposób I – ewidencja pełna

I. Założenia:

1. Spółka opłaciła składkę na ubezpieczenie środka trwałego w budowie w kwocie: 1.440 zł. Polisa obejmuje okres od 1 grudnia 2014 r. do 30 listopada 2015 r. Środek trwały oddano do używania 2 stycznia 2015 r.

2. Ewidencję kosztów spółka prowadzi na kontach zespołu 4 i 5 oraz sporządza porównawczy rachunek zysków i strat. Koszty przeznaczone do rozliczenia w czasie na podstawie dokumentów źródłowych jednostka odnosi w ciężar kont zespołu 4 i równocześnie aktywuje je na koncie 64-0.

II. Dekretacja:

Opis operacji	Kwota	Konto
Opis operacji	Kwota	Wn	Ma
A. Zapisy w księgach grudnia 2014 r.
1. PK – wartość ubezpieczenia środka trwałego w budowie na podstawie polisy	1.440 zł	40-6	24
2. PK – przeniesienie kosztów ubezpieczenia do rozliczenia w czasie	1.440 zł	64-0	49
3. PK – część kosztów ubezpieczenia przypadająca na bieżący okres sprawozdawczy (przed oddaniem środka trwałego do używania):
a) koszty przypadające na grudzień 2014 r.: 1.440 zł : 12 m-cy =	120 zł	79-1	64-0
b) zarachowanie kosztów w ciężar środków trwałych w budowie	120 zł	08	79-0
B. Zapisy w księgach stycznia 2015 r.
1. PK – część kosztów ubezpieczenia przypadająca na bieżący okres sprawozdawczy (po oddaniu środka trwałego do używania)	120 zł	55	64-0

III. Księgowania:

A. Zapisy w księgach grudnia 2014 r.

Ewidencja kosztów ubezpieczenia środka trwałego w budowie na przykładach

B. Zapisy w księgach stycznia 2015 r.

Przykład

Sposób II – ewidencja uproszczona

I. Założenia:

1. Jednostka opłaciła składkę na ubezpieczenie środka trwałego w budowie w kwocie: 2.760 zł. Polisa obejmuje okres od 1 grudnia 2014 r. do 30 listopada 2015 r. Środek trwały oddano do używania 2 stycznia 2015 r.

2. Jednostka prowadzi ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5. Koszty przeznaczone do rozliczenia w czasie ujmuje bezpośrednio z dokumentów źródłowych na koncie 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów".

II. Dekretacja:

Opis operacji	Kwota	Konto
Opis operacji	Kwota	Wn	Ma
A. Zapisy w księgach grudnia 2014 r.
1. PK – wartość ubezpieczenia środka trwałego w budowie na podstawie polisy	2.760 zł	64-0	24
2. PK – koszty ubezpieczenia przypadające na grudzień 2014 r.: 2.760 zł : 12 m-cy =	230 zł	08	64-0
B. Zapisy w księgach stycznia 2015 r.
1. PK – koszty ubezpieczenia przypadające na styczeń 2015 r.	230 zł	40-6	64-0
oraz równolegle	230 zł	55	49