Jak rozliczyć w księgach przychód z najmu płatnego z góry?

Faktury z tytułu najmu wystawiamy za kwartał. Czynsz jest płatny za 3 miesiące z góry. Czy przychód ten należy rozliczyć w księgach rachunkowych odpowiednio do każdego miesiąca kwartału? (pytanie z dyskusji na www.forum.gofin.pl nr 999908)

TAK. Jeżeli zgodnie z umową najemca, na podstawie wystawionej faktury, opłaca czynsz za kwartał z góry, to w księgach rachunkowych przychód z tego tytułu należy rozliczać w czasie. Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.), do rozliczeń międzyokresowych przychodów, których dokonuje się z zachowaniem zasady ostrożności, zalicza się m.in. równowartość otrzymanych lub należnych od kontrahentów środków z tytułu świadczeń, których wykonanie nastąpi w następnych okresach sprawozdawczych. Do ewidencji takich przychodów służy konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów".

Jeśli najem nieruchomości jest usługą świadczoną w ramach podstawowej działalności jednostki, to przychody z tego tytułu odnosi się na konto 70-0 "Sprzedaż produktów" (w analityce: Sprzedaż usług najmu). Wówczas koszty z nią związane stanowią koszty działalności operacyjnej. Natomiast w przypadku, gdy jednostka okazjonalnie wynajmuje nieruchomości, to przychody, które z tego czerpie, może ujmować na koncie 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne". Wtedy koszty związane z tym najmem będzie odnosiła w ciężar konta 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne".

Zatem wystawioną na początku kwartału fakturę za czynsz jednostka może ująć w księgach rachunkowych zapisem:

a) kwota brutto

- Wn konto 20 "Rozrachunki z odbiorcami" lub konto 24 "Pozostałe rozrachunki",

b) VAT należny

- Ma konto 22-1 "Rozrachunki z tytułu VAT należnego",

c) kwota netto

- Ma konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów".

Następnie odpowiednio w każdym miesiącu danego kwartału należy odpisać na konto przychodów część dotyczącą danego okresu. W przypadku gdy świadczenie usług najmu nie stanowi podstawowej działalności jednostki, to przychody dotyczące danego miesiąca można ująć następująco:

- Wn konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów",

- Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne".

Przykład

Założenia

Usługi najmu lokali stanowią podstawową działalność jednostki. Najemca zgodnie z zawartą umową opłaca na podstawie faktury czynsz za kwartał z góry.
W kwietniu 2016 r. wystawiono fakturę za czynsz za okres od kwietnia 2016 r. do czerwca 2016 r. na kwotę netto 24.000 zł (plus VAT 5.520 zł).
Kontrahent w kwietniu 2016 r. przekazał należny za kwartał czynsz na rachunek bieżący jednostki.

Dekretacja

Opis operacji	Kwota	Konto
Opis operacji	Kwota	Wn	Ma
1. Faktura za czynsz od kwietnia do czerwca 2016 r.:
a) kwota brutto	29.520 zł	20
b) VAT należny	5.520 zł		22-1
c) kwota netto	24.000 zł		84
2. PK - przeksięgowanie do przychodów wartości czynszu za kwiecień br.: 24.000 zł : 3 miesiące =	8.000 zł	84	70-0
3. WB - zapłata czynszu	29.520 zł	13-0	20