Wyjaśnienia do zakresu informacji w sprawozdaniu z działalności zawarte w KSR nr 9

Szczegółowe wskazówki co do zakresu informacyjnego sprawozdania z działalności zawiera Krajowy Standard Rachunkowości nr 9 "Sprawozdanie z działalności" (KSR nr 9). Według standardu celem sprawozdania z działalności jest wzbogacenie wiedzy o jednostce dzięki dostarczaniu jego użytkownikom istotnych informacji uzupełniających sprawozdanie finansowe, z którym jest powiązane, oraz informacji dodatkowych ułatwiających ocenę jednostki, jej działalności, sytuacji, zamierzeń i perspektyw rozwoju. Zawiera ono co najmniej omówienie i ocenę działalności, wyników oraz sytuacji jednostki wraz ze wskazaniem istotnych czynników ryzyka oraz opisem najważniejszych zagrożeń, w obliczu których jednostka się znajduje. Stosownie do pkt 5.2 KSR nr 9 sprawozdanie z działalności obejmuje ten sam okres co sprawozdanie finansowe. Jeżeli jednak po dniu kończącym okres sprawozdawczy, a przed zatwierdzeniem tego sprawozdania nastąpiły zdarzenia wywierające istotny wpływ na sytuację jednostki, to wymagają one odpowiedniego uwzględnienia w sprawozdaniu z działalności. W pkt 5.4 KSR nr 9 podkreśla się, że sprawozdanie finansowe zwykle prezentuje informacje tylko dla dwóch okresów. Dobrą praktyką jest natomiast, by sprawozdanie z działalności wydłużało wstecz rozpatrywane okresy do 3 lub 5 lat, co umożliwia ocenę tendencji i trendów. Rozpatrywany horyzont czasowy zależy od branży, charakteru danego zagadnienia itp., a także posiadania danych porównawczych.

Sprawozdanie z działalności powinno zawierać wszystkie wymagane ustawą o rachunkowości informacje oraz może odsyłać do dodatkowych informacji zawartych w innych sprawozdaniach jednostki, a w szczególności do dodatkowych informacji i objaśnień stanowiących część sprawozdania finansowego. Dobrą praktyką jest przedstawianie w tym sprawozdaniu zarówno informacji wymaganych ustawą, jak i ujawnień dobrowolnych, tak by sprawozdanie to było dokumentem kompleksowym. Układ sprawozdania z działalności, tj. kolejność przedstawianych informacji może być swobodnie kształtowany przez jednostkę. Ważne jest zapewnienie, by uwzględnione zostały w nim wszystkie wymagane ustawą informacje, natomiast sposób ich grupowania i prezentacji zależy od specyfiki jednostki, oczekiwań użytkowników i koncepcji kierownika jednostki co do jego kształtu (por. pkt 5.9-5.11 KSR nr 9).

Treści zawarte w sprawozdaniu z działalności wymagają przedstawienia w sposób kompleksowy, przejrzysty i spójny. Dotyczy to zarówno opisu, tabel, wykresów i schematów oraz sposobu organizacji i uporządkowania jego treści, jak też zgodności z innymi sprawozdaniami jednostki, w szczególności jej sprawozdaniami finansowymi oraz innymi dokumentami przekazywanymi użytkownikom, np. raportami śródrocznymi. W celu zapewnienia zwięzłości i ograniczenia powtórzeń, sprawozdanie to może zawierać wewnętrznie odniesienia lub oznaczenia, zapewniając powiązania z innymi informacjami (por. pkt 5.8 KSR nr 9).

W rozdziale VI KSR nr 9, omawiającym zawartość sprawozdania z działalności, wskazano w jakiej kolejności można grupować informacje prezentowane w tym sprawozdaniu (por. pkt 6.1-6.39 KSR nr 9), co przedstawia poniższa tabela.

Przykładowa kolejność informacji prezentowanych w sprawozdaniu z działalności

1. Wstęp:

Na wstępnie wskazane jest przedstawić nazwę, formę prawną, siedzibę jednostki i jej kapitał podstawowy (np. zakładowy, fundusz udziałowy, założycielski), aktualny skład organów jednostki oraz ewentualne ich zmiany, jakie nastąpiły w trakcie okresu sprawozdawczego do dnia podpisania tego sprawozdania.

2. Charakterystyka działalności i zasobów:

W tej część sprawozdania podaje się opis jednostki i prowadzonej przez nią działalności, jej istotę i specyfikę.

3. Cele i ryzyko:

Na tym etapie przedstawia się długoterminową wizję działalności oraz misję jednostki. Na tym tle informuje o celach jednostki i przyjętych w związku z tym założeniach w taki sposób, by jego użytkownicy rozumieli priorytety działań oraz mogli określić, jakie zasoby są niezbędne do osiągnięcia pożądanych celów.

4. Wyniki działalności i sytuacja finansowa:

Na tym etapie przedstawia się wyniki działalności i sytuację finansową jednostki za pomocą mierników finansowych i niefinansowych wraz z ich opisem i analizą.

5. Perspektywy:

Na końcu sprawozdania wskazane jest przedstawienie przewidywanego rozwoju jednostki. Dobrą praktyką jest podbudowa przewidywań za pomocą prognoz i projekcji, w tym kluczowych mierników finansowych i niefinansowych, umożliwiających ocenę perspektyw jednostki co najmniej w najbliższym roku. Mierniki finansowe stanowiące przedmiot prognozy lub projekcji powinny być porównywalne z informacjami zawartymi w sprawozdaniu finansowym. Pożądane jest też wskazanie celów i oczekiwań w dłuższym horyzoncie czasowym.