Jak zaksięgować odszkodowanie otrzymane od firmy leasingowej?

W naszej jednostce doszło do kradzieży samochodu ciężarowego, używanego w ramach leasingu operacyjnego. Samochód ten objęty był umową ubezpieczenia z cesją ubezpieczenia na rzecz finansującego. Firma leasingowa, po potrąceniu brakujących do końca umowy wpłat, przekazała na nasze konto pozostałą część odszkodowania. Jak ująć w księgach otrzymane odszkodowanie?

Otrzymane od firmy leasingowej odszkodowanie jednostka zaliczy do pozostałych przychodów operacyjnych. Wpływ odszkodowania na rachunek bankowy jednostka może zatem zaksięgować zapisem po stronie Wn konta 13-0 "Rachunek bieżący", w korespondencji ze stroną Ma konta 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne".

Rozliczanie umów leasingu operacyjnego nie zostało uregulowane w ustawie o rachunkowości. W kwestii tej można skorzystać ze wskazówek zawartych w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 5 "Leasing, najem i dzierżawa" (KSR nr 5). Jak wynika bowiem z art. 10 ust. 3 ustawy o rachunkowości, w sprawach nieuregulowanych przepisami tej ustawy, przyjmując zasady (politykę) rachunkowości, jednostki mogą stosować Krajowe Standardy Rachunkowości.

Z pkt 5.12 KSR nr 5 wynika, że w razie wygaśnięcia umowy na skutek utraty przedmiotu leasingu (np. jego kradzieży) korzystającego obciąża - o ile umowa to przewiduje - zapłata przewidzianych w umowie opłat oraz wartości utraconego przedmiotu leasingu. Kwota tych płatności stanowi dla korzystającego zobowiązanie wobec finansującego, obciążające drugostronnie pozostałe koszty operacyjne. Jeżeli umowa leasingu przewiduje obowiązek ubezpieczenia jej przedmiotu z cesją ubezpieczenia na rzecz finansującego, to korzystający pomniejsza zobowiązanie o odszkodowanie należne finansującemu od zakładu ubezpieczeń, odnosząc je na pozostałe przychody operacyjne.

W przypadku gdy kwota odszkodowania jest większa od kwoty zobowiązania korzystającego wobec leasingodawcy, leasingodawca przelewa różnicę na konto korzystającego. Zdarzenie opisane w pytaniu można zatem rozliczyć w wartości netto, tj. poprzez ujęcie w księgach korzystającego jedynie kwoty odszkodowania otrzymanej od leasingodawcy, zapisem po stronie Wn konta 13-0, w korespondencji ze stroną Ma konta 76-0.

Ewidencja księgowa rozliczenia z leasingodawcą w przypadku utraty przedmiotu leasingu może również przebiegać w inny sposób. Zgodnie z porozumieniem rozliczającym wygasłą umowę leasingu operacyjnego, opłaty leasingowe można odnieść w ciężar konta 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne", w korespondencji ze stroną Ma konta 21 "Rozrachunki z dostawcami" lub 24-9 "Pozostałe rozrachunki - inne" (w analityce: Rozrachunki z leasingodawcą). Z kolei zmniejszenie kwoty zobowiązania korzystającego wobec leasingodawcy w związku z wypłatą leasingodawcy odszkodowania przez ubezpieczyciela można ująć w księgach korzystającego, zapisem po stronie Wn konta 21 lub 24-9, w korespondencji ze stroną Ma konta 76-0. Natomiast wpływ na rachunek bankowy korzystającego kwoty z rozliczenia umowy (jeżeli kwota odszkodowania przewyższała kwotę, którą korzystający zobowiązany był zapłacić leasingodawcy), można ująć po stronie Wn konta 13-0, w korespondencji ze stroną Ma konta 21 lub 24-9.