Gazeta Podatkowa nr 60 (1517) z dnia 26.07.2018

Ewidencja księgowa kary umownej wyrażonej w walucie obcej

Kontrahent zagraniczny nie wywiązał się w terminie z dostarczenia do naszej jednostki towaru. Obciążyliśmy go karą umowną w walucie obcej, co zostało udokumentowane notą obciążeniową. Według jakiego kursu powinniśmy ją przeliczyć? Jak zaksięgować taką karę?

Wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia (o ile odrębne przepisy dotyczące środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej i innych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz środków niepodlegających zwrotowi, pochodzących ze źródeł zagranicznych nie stanowią inaczej) odpowiednio po kursie:

1) faktycznie zastosowanym w tym dniu, wynikającym z charakteru operacji - w przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub zobowiązań,

2) średnim ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski z dnia poprzedzającego ten dzień - w przypadku zapłaty należności lub zobowiązań, jeżeli nie jest zasadne zastosowanie kursu, o którym mowa w pkt 1, a także w przypadku pozostałych operacji.

Tak wynika z art. 30 ust. 2 ustawy o rachunkowości.

Przychód z tytułu kary umownej wyrażonej w walucie obcej, udokumentowany notą obciążeniową wystawioną dla kontrahenta zagranicznego, przelicza się zatem na złote według kursu średniego NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia tej noty. Do wyceny wpływu kwoty tej kary na rachunek walutowy wskazane jest natomiast zastosować kurs średni NBP z dnia poprzedzającego dzień wpływu środków pieniężnych na ten rachunek.

Należną jednostce karę umowną można zaksięgować na koncie pozostałych przychodów operacyjnych. Koszty i przychody związane z karami (a także z odszkodowaniami), jako pośrednio związane z działalnością operacyjną jednostki, zalicza się bowiem do pozostałych kosztów i przychodów operacyjnych (por. art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. g ustawy o rachunkowości).

Ewidencja księgowa należnej jednostce kary, na podstawie wystawionej noty obciążeniowej, może przebiegać zapisem:

- Wn konto 21 "Rozrachunki z dostawcami" lub konto 24 "Pozostałe rozrachunki",

- Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne".

Otrzymanie kary w walucie obcej można ująć w księgach rachunkowych, na podstawie wyciągu bankowego, zapisem:

- Wn konto 13-1 "Rachunek walutowy",

- Ma konto 21 "Rozrachunki z dostawcami" lub konto 24 "Pozostałe rozrachunki".

Na koncie rozrachunkowym mogą powstać różnice kursowe, bowiem kurs przyjęty do przeliczenia przychodu z noty obciążeniowej może różnić się od kursu zastosowanego do wyceny wpływu kary umownej na rachunek walutowy. Różnice kursowe zalicza się odpowiednio do przychodów lub kosztów finansowych.