Jakie jednostki mają obowiązek stosować Międzynarodowe Standardy Rachunkowości?

Jesteśmy spółką jawną, której roczne sprawozdanie finansowe za 2014 r. podlega badaniu przez biegłego rewidenta. Czy to oznacza, że jesteśmy automatycznie zobowiązani do stosowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości?

NIE. Obowiązek poddania sprawozdania finansowego spółki jawnej badaniu przez biegłego rewidenta w żaden sposób nie wpływa na konieczność stosowania zasad wynikających z Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (MSR).

W ustawie o rachunkowości zostały wskazane tylko dwa rodzaje jednostek, które MSR muszą stosować obligatoryjnie. Są to jednostki wymienione w art. 55 ust. 5 tej ustawy. Z przepisu tego wynika, że MSR stosuje się obowiązkowo do:

skonsolidowanych sprawozdań finansowych emitentów papierów wartościowych, których papiery wartościowe na dzień bilansowy były dopuszczone do obrotu na regulowanym rynku któregokolwiek z państw członkowskich UE,
skonsolidowanych sprawozdań finansowych banków.

Należy zwrócić uwagę, że aby wystąpił obowiązek przygotowania sprawozdań finansowych zgodnie z MSR, obrót papierami wartościowymi musi odbywać się na rynku regulowanym. Nie każdy jednak rynek ma taką cechę. Jeśli przykładowo spółka akcyjna, zobowiązana do sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego, będzie planowała wejść na rynek NewConnect w Warszawie, nie wystąpi u niej obowiązek przygotowania tego sprawozdania zgodnie z MSR. Warszawski rynek NewConnect nie jest bowiem rynkiem regulowanym, tylko tzw. alternatywnym systemem obrotu.

W ustawie o rachunkowości określono również katalog jednostek, które mogą dobrowolnie sporządzać sprawozdania finansowe zgodnie z MSR. I tak, dobrowolnie MSR stosuje się do:

a) jednostkowych sprawozdań finansowych:

emitentów papierów wartościowych dopuszczonych, emitentów zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (art. 45 ust. 1a ustawy o rachunkowości),
jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR (art. 45 ust. 1b wymienionej ustawy),
oddziałów przedsiębiorcy zagranicznego, jeżeli przedsiębiorca ten sporządza sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR (art. 45 ust. 1e ustawy o rachunkowości),

b) skonsolidowanych sprawozdań finansowych:

emitentów papierów wartościowych zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (art. 55 ust. 6 ustawy o rachunkowości),
jednostek dominujących niższego szczebla, wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca wyższego szczebla sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR (art. 55 ust. 7 wymienionej ustawy).

Trzeba podkreślić, że decyzję w sprawie sporządzania jednostkowych lub skonsolidowanych sprawozdań finansowych zgodnie z MSR podejmuje odpowiednio organ zatwierdzający lub organ zatwierdzający jednostki dominującej. Wynika to z art. 45 ust. 1c oraz art. 55 ust. 8 ustawy o rachunkowości.

Pozostałe jednostki, a zatem jednostki, które nie zostały wymienione w ustawie o rachunkowości jako obligatoryjnie lub dobrowolnie stosujące MSR, mogą korzystać z rozwiązań przyjętych w MSR, jednak tylko w stosunku do zagadnień, które nie zostały uregulowane w ustawie o rachunkowości, w wydanych na jej podstawie aktach wykonawczych oraz w krajowych standardach rachunkowości. Stanowi o tym art. 10 ust. 3 ustawy o rachunkowości. Należy jednak pamiętać, że jest to możliwość, a nie obowiązek.