Zeszyty Metodyczne Rachunkowości nr 1 (337) z dnia 1.01.2013

Nieoprocentowana pożyczka rządowa w jednostce stosującej MSR

1. Świadczenie wynikające z nieoprocentowanej pożyczki rządowej rozliczane jako dotacja

Spółka w 2012 r. uzyskała nieoprocentowaną pożyczkę od agencji rządowej. Pożyczka ma zostać zwrócona za 12 miesięcy. Jak ująć korzyści wynikające z tej pożyczki, jeżeli jednostka stosuje MSR?

W opisanej sytuacji będzie miał zastosowanie MSR 20 "Dotacje rządowe oraz ujawnianie informacji na temat pomocy rządowej". Jak bowiem wynika z paragrafu 10A MSR 20, świadczenie w formie pożyczki rządowej o stopie procentowej poniżej rynkowych stóp procentowych traktuje się jako dotację rządową. Ze wskazówek zawartych w tym standardzie wynika, iż pożyczkę tę ujmuje się i wycenia zgodnie z MSR 39 "Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena", czyli w wartości równej sumie przyszłych spłat pożyczki zdyskontowanych z użyciem przeważającej aktualnie na rynku stopy procentowej dla kredytów zaciąganych na rynku na podobny okres i kwotę oraz na podobnych warunkach.

Należy ponadto zaznaczyć, iż od kwoty pożyczki ustalonej zgodnie z MSR 39 nalicza się odsetki według przyjętej stopy procentowej. Odsetki te będą wykonywane w rachunku zysków i strat. W księgach rachunkowych ujmuje się je zapisem:

2. Ewidencja księgowa pożyczki rządowej, przeznaczonej na zakup środka trwałego

Środki uzyskane z nieoprocentowanej pożyczki rządowej zostały przeznaczone na zakup środka trwałego. Jak ująć korzyści wynikające z tej pożyczki, jeżeli zgodnie z polityką rachunkowości dotacje do aktywów są ujmowane poprzez zmniejszenie wartości aktywów o kwotę dotacji?

Jeżeli dotacja dotyczy aktywów podlegających amortyzacji, MSR 20 przewiduje dwie metody jej prezentacji, a mianowicie:

1) jako przychody przyszłych okresów, które są w sposób systematyczny ujmowane w zysku lub stracie na przestrzeni okresu użytkowania składnika aktywów lub

2) odejmując kwotę dotacji w celu uzyskania wartości bilansowej składnika aktywów. Dotacja jest wówczas ujmowana w zysku lub stracie na przestrzeni okresu użytkowania składnika aktywów podlegającego amortyzacji za pomocą zredukowanego odpisu amortyzacyjnego.

Ujęcie dotacji do aktywów poprzez zmniejszenia wartości aktywów prezentuje poniższy przykład.

Przykład

I. Założenia:

1. W styczniu 2012 r. spółka uzyskała nieoprocentowaną pożyczkę od agencji rządowej w wysokości: 350.000 zł. Środki pieniężne z tej pożyczki sfinansowały nabycie środka trwałego, którego cena nabycia wynosiła: 350.000 zł. Pożyczka ma zostać zwrócona po 12 m-cach. Aktualna stopa oprocentowania kredytów zaciąganych na podobny okres oraz na podobnych warunkach wynosi: 12%.

2. Korzyści uzyskane przez jednostkę z tytułu oprocentowania pożyczki poniżej stopy rynkowej wynoszą:

a) wartość początkowa otrzymanej pożyczki: 350.000 zł : 1,12 = 312.500 zł,

b) kwota dotacji rządowej: 350.000 zł - 312.500 zł = 37.500 zł.

3. Spółka przyjęła w swojej polityce rachunkowości, iż dotacje do aktywów trwałych są ujmowane poprzez zmniejszenie wartości aktywów o kwotę dotacji.

4. Środek trwały będzie użytkowany przez 5 lat, roczna stawka amortyzacyjna wynosi: 20%, jego wartość rezydualna (wartość końcowa): 25.000 zł.

5. Wartość początkowa środka trwałego pomniejszona o dotację wynosi: 350.000 zł - 37.500 zł = 312.500 zł, zaś roczna amortyzacja: (312.500 zł - 25.000 zł) : 5 lat = 57.500 zł.

6. Środek trwały oddano do używania w styczniu 2012 r. Pierwszego odpisu amortyzacyjnego dokonano w miesiącu następnym.

7. Na koniec 2012 r. spółka spłaciła pożyczkę w kwocie: 350.000 zł.

II. Dekretacja:

III. Księgowania:

IV. Prezentacja dotacji w poszczególnych elementach sprawozdania finansowego:

Fragment bilansu
(sprawozdania z sytuacji finansowej na koniec roku)

Fragment rachunku zysków i strat
(sprawozdania z całkowitych dochodów za dany okres)