Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 19 (1026) z dnia 1.07.2019

Doradca podatkowy głównym księgowym

Czy uzyskanie uprawnień doradcy podatkowego wpływa na możliwość pracy na stanowisku głównej księgowej oraz jednoczesnego prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych?

Zarówno ustawa o rachunkowości, określająca wymogi stawiane osobom usługowo prowadzących księgi rachunkowe, jak i ustawa o doradztwie zawodowym nie wprowadzają żadnych ograniczeń w odniesieniu do możliwości wykonywania przez osobę posiadającą tytuł doradcy podatkowego zawodu głównego księgowego czy prowadzenia biura rachunkowego.

Prowadzenie biura rachunkowego

W art. 76a ust. 3 ustawy o rachunkowości wskazano, że działalność polegającą na usługowym prowadzeniu ksiąg rachunkowych (tj. prowadzenie biura rachunkowego) mogą wykonywać przedsiębiorcy, pod warunkiem, że czynności z tego zakresu będą wykonywane przez osoby, które:

1) mają pełną zdolność do czynności prawnych;

2) nie były skazane prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, za przestępstwo skarbowe oraz za przestępstwa określone w rozdziale 9 ustawy (dotyczące generalnie naruszeń przepisów ustawy o rachunkowości).

Przepisy bilansowe nie wprowadzają w przedmiotowym zakresie żadnych wymogów w odniesieniu do wykształcenia. Nie ulega jednak wątpliwości, że wyższy poziom kwalifikacji może być pomocny przy wykonywaniu takich usług.

Wykonywanie zawodu doradcy podatkowego

Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 283 ze zm.) reguluje m.in. kwestie wykonywania zawodu doradcy podatkowego.

Czynności doradztwa podatkowego obejmują:

1) udzielanie podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami;

2) prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie;

3) sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie;

4) reprezentowanie podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach wymienionych w pkt 1.

W art. 27 ust. 1 stwierdzono, że doradca podatkowy wykonuje ten zawód jako:

1) osoba fizyczna prowadząca działalność we własnym imieniu i na własny rachunek lub jako uczestnik spółki niemającej osobowości prawnej (pod warunkiem posiadania przez wspólników odpowiednich uprawnień) albo

2) osoba pozostająca w stosunku pracy z:

a) podmiotami, o których mowa w pkt 1, oraz z podmiotami, o których mowa w art. 3 i art. 4 ust. 1, czyli podmiotami uprawnionymi do zawodowego wykonywania określonych czynności doradztwa podatkowego,

b) pozostałymi przedsiębiorcami (w tym przypadku doradca podatkowy może wykonywać czynności doradztwa podatkowego jedynie na rzecz tego podmiotu).

Ponadto, jak wskazano w art. 31 ust. 1 ustawy o doradztwie, doradca podatkowy wykonujący ten zawód może prowadzić działalność gospodarczą lub być zatrudniony, jeżeli jej wykonywanie lub to zatrudnienie:

1) nie powoduje konfliktu interesów i niezgodności między poszczególnymi rodzajami działalności lub zatrudnienia;

2) nie narusza niezależności i bezstronności doradcy podatkowego;

3) nie pozostaje w sprzeczności z zasadami etyki zawodowej doradcy podatkowego.

Doradca podatkowy, w ciągu 2 lat od dnia wpisu na listę, nie może wykonywać doradztwa podatkowego na rzecz osób, których sprawy rozstrzygał w ciągu ostatnich 3 lat przed ustaniem zatrudnienia lub pełnienia funkcji. Przy czym, przez rozstrzyganie spraw rozumie się przeprowadzanie kontroli podatkowej, celno-skarbowej, wydawanie decyzji administracyjnych w sprawach podatkowych oraz uznawanie złożonych zeznań i deklaracji za prawidłowe.

Doradca podatkowy obowiązany jest w szczególności:

1) postępować zgodnie z przepisami prawa, ze złożonym ślubowaniem i z zasadami etyki zawodowej;

2) stale podnosić swoje kwalifikacje;

3) regularnie opłacać składkę członkowską.

Ponadto doradca podatkowy jest obowiązany umieszczać na wszystkich pismach sporządzonych w związku z wykonywaniem doradztwa podatkowego firmę (nazwę), pod jaką doradztwo to wykonuje, oraz miejsce jego wykonywania, podpis oraz numer wpisu na listę doradców podatkowych. Obowiązek ten stosuje się odpowiednio do zeznań i deklaracji podatkowych sporządzonych przez doradcę podatkowego w imieniu i na rzecz podatnika.

W przypadku prowadzenia działalności przez doradcę podatkowego, nazwa (firma) obejmuje imię i nazwisko tego doradcy oraz ustawowe określenie zawodu "doradca podatkowy", a w przypadku spółek niemających osobowości prawnej - imiona i nazwiska wszystkich wspólników oraz ustawowe określenie zawodu "doradca podatkowy". Tytuły służbowe lub inne godności i tytuły, z wyjątkiem stopni i tytułów naukowych, nie mogą być zamieszczone w oznaczeniu nazwy (firmy).

Podsumowanie

Osoba, która obecnie jest głównym księgowym oraz usługowo prowadzi księgi rachunkowe, w związku z uzyskaniem tytułu doradcy podatkowego i dokonaniem wpisu na listę doradców, nie musi dokonywać żadnych zmian w sposobie zatrudnienia ani prowadzenia działalności.

Jeżeli jednak pytająca osoba zdecyduje się prowadzić działalność gospodarczą używając tytułu doradcy podatkowego, to wystąpi obowiązek stosowania ww. przepisów ustawy o doradztwie podatkowym (w tym m.in. dotyczących konieczności zmiany nazwy firmy).