Zasady ewidencji kosztów tylko na kontach zespołu 4 w małej jednostce o jednorodnej działalności usługowej

Jesteśmy małą spółką z o.o. o jednorodnej działalności usługowej. Koszty ewidencjonujemy wyłącznie na kontach zespołu 4, a rachunek zysków i strat sporządzamy w wariancie porównawczym. Nie gromadzimy zapasów i nie wykazujemy produktów gotowych. Wykonane usługi od razu sprzedajemy zamawiającemu. Koszty podlegające rozliczeniu w czasie księgujemy na kontach zespołu 4 w wielkościach przypadających na dany okres. Część tych kosztów, przypadająca na inne okresy, pozostaje na koncie 64. Nie korzystamy z pośrednictwa konta 49 i nie wykazujemy zmiany stanu produktów. Czy nasze zasady można uznać za prawidłowe, czy też musimy korzystać z konta 49?

Koszty i straty określone w art. 3 ust. 1 pkt 31 ustawy o rachunkowości są to uprawdopodobnione zmniejszenia w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów, albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli. Ustawa o rachunkowości nie określa w sposób szczegółowy zasad ewidencji kosztów; stanowi jedynie o sporządzanych wariantach rachunku zysków i strat. Jednym ze sposobów ewidencji kosztów w księgach rachunkowych jest ich rozliczanie tylko na kontach zespołu 4 "Koszty według rodzajów". Taki rachunek kosztów jest stosowany w przypadku prowadzenia przez jednostkę jednorodnej działalności, bez kalkulacji kosztów wytwarzanych produktów. Przyjmując do ewidencji kosztów tylko konta zespołu 4, jednostka sporządza rachunek zysków i strat w wariancie porównawczym.

Konto 49 "Rozliczenie kosztów" jest kontem służącym do:

przeniesienia i rozliczenia kosztów rodzajowych,
ewidencji przyrostu lub zmniejszenia stanu produktów, produkcji niezakończonej i rozliczeń międzyokresowych kosztów.

W sytuacji gdy pytająca jednostka prowadzi jednorodną działalność usługową, nie wytwarza wyrobów gotowych, nie ma zapasów i nie ustala kosztu sprzedanych produktów na koncie 70-1, w ramach stosowanych uproszczeń może prowadzić ewidencję kosztów wyłącznie na kontach zespołu 4, bez stosowania konta 49, o którym mowa w pytaniu. Analizując ewidencję kosztów i ich rozliczanie w opisanej sytuacji, z zastosowaniem konta 49 lub bez tego konta, należy zauważyć, że wielkości kosztów wpływające na wysokość wyniku finansowego będą takie same.

Ewidencja i rozliczanie kosztów tylko na kontach zespołu 4 z pominięciem konta 49, może przebiegać w poniższy sposób:

1) bieżąca ewidencja kosztów działalności operacyjnej na podstawie prawidłowych dokumentów źródłowych:

- Wn odpowiednie konto w zespole 4,
- Ma konto w zespole 0, 1, 2, 3, lub konto 85,

2) koszty rozliczane w czasie zakwalifikowane do rozliczenia w przyszłych okresach sprawozdawczych:

- Wn konto 64 "Rozliczenia międzyokresowe kosztów",
- Ma konto 21 "Rozrachunki z dostawcami",

3) zarachowanie kosztów zakwalifikowanych do rozliczenia w czasie, w części przypadającej
na bieżący okres sprawozdawczy:

- Wn odpowiednie konto w zespole 4,
- Ma konto 64 "Rozliczenia międzyokresowe kosztów",

4) ustalanie wyniku finansowego - przeksięgowanie kosztów prostych:

- Wn konto 86 "Wynik finansowy",
- Ma odpowiednie konto w zespole 4.

Natomiast saldo konta 64 "Rozliczenia międzyokresowe kosztów" będzie wykazywane w pozycji B.IV aktywów bilansu, jako krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe.