rachunkowość finansowa, sprawozdanie finansowe, księgi rachunkowe, rozliczenia międzyokresowe, MSR
lupa
A A A

Zeszyty Metodyczne Rachunkowości nr 1 (457) z dnia 1.01.2018

Rozliczanie kosztów produkcji wyłącznie na kontach zespołu 4 i ewidencja sprzedaży wyrobów gotowych

W jaki sposób rozlicza się koszty produkcji wyłącznie na kontach zespołu 4?

1. Wybór metody ewidencji kosztów działalności podstawowej w jednostkach produkcyjnych

W jednostkach produkcyjnych pełny obraz poniesionych kosztów składających się na koszt wytworzenia produktów można uzyskać dzięki ewidencji na kontach tylko zespołu 5 lub równocześnie zespołu 4 i 5. Zawężenie ewidencji kosztów działalności operacyjnej tylko do kont układu rodzajowego (kont zespołu 4), bez ich podziału funkcjonalnego, nie jest w takich podmiotach zalecane. W praktyce zdarza się jednak, że niektóre jednostki produkcyjne przyjmują taki wariant ewidencji kosztów. Stosować go mogą jednak tylko nieliczne z nich. Chodzi tu o podmioty, które:

  • prowadzą działalność w niewielkich rozmiarach,
     
  • posiadają prostą strukturę organizacyjną i nie zachodzi w nich potrzeba kontroli kosztów według miejsc ich powstawania,
     
  • zajmują się przede wszystkim świadczeniem usług i nie mają potrzeby lub możliwości ustalania rzeczywistych kosztów wytworzenia usług,
     
  • wytwarzają w krótkim cyklu produkcyjnym nieskomplikowane, jednorodne produkty, w związku z czym nie jest utrudniona kalkulacja jednostkowego kosztu wytworzenia (przy jednoczesnym niewystępowaniu produkcji niezakończonej).

Co istotne, przyjęcie sposobu ewidencji kosztów wyłącznie na kontach zespołu 4 nie może wywierać istotnie ujemnego wpływu na obraz sytuacji majątkowej i finansowej oraz wynik finansowy jednostki (por. art. 4 ust. 4 ustawy o rachunkowości). Trzeba też pamiętać, że jeśli ewidencja kosztów prowadzona jest tylko w układzie rodzajowym, to jednostka zobowiązana jest do sporządzania rachunku zysków i strat w wariancie porównawczym.

Przypomnijmy, iż przy ewidencji kosztów wyłącznie w zespole 4 wszystkie poniesione koszty proste - na podstawie dowodów źródłowych - ujmuje się na koncie 40 "Koszty według rodzajów", zapisem:

      - Wn konto 40 "Koszty według rodzajów",
      - Ma konta zespołu 0, 1, 2, 3, 8.

Przykładowo wydanie materiałów do produkcji zostanie ujęte w księgach, zapisem:

      - Wn konto 40-1 "Zużycie materiałów i energii",
      - Ma konto 31 "Materiały".

Jeżeli poniesione i ujęte na kontach zespołu 4 koszty dotyczą przyszłych okresów, to przenosi się je na konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów", zapisem:

      - Wn konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów",
      - Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów".

Następnie w okresie, którego dotyczą, księguje się je zapisem odwrotnym, tzn.: Wn konto 49, Ma konto 64-0.

2. Uproszczona ewidencja wyrobów gotowych

W sytuacji gdy jednostka produkcyjna księguje koszty wyłącznie na kontach zespołu 4, zwykle wybiera również uproszczoną ewidencję wyrobów gotowych, określoną w art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy o rachunkowości. Produktów gotowych nie obejmuje się wówczas ewidencją bilansową, lecz ich wartość odpisuje się bezpośrednio w koszty. Metoda ta wiąże się jednak z koniecznością ustalania stanu produktów i jego wyceny oraz korekty kosztów o wartość tego stanu, nie później niż na dzień bilansowy. Korekta kosztów o wartość stanu wyrobów gotowych dokonywana jest zapisem:

      - Wn konto 60 "Produkty gotowe i półprodukty",
      - Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów".

Przy tej metodzie ewidencji produktów nie prowadzi się konta 70-1 "Koszt sprzedanych produktów", a koszty, które dotyczą produkcji, pozostają na kontach zespołu 4 do dnia bilansowego.

3. Objęcie wyrobów gotowych bieżącą ewidencją bilansową

Jeśli mimo uproszczonej ewidencji kosztów (tzn. wyłącznie na kontach zespołu 4) jednostka zdecyduje się objąć wyroby gotowe bieżącą ewidencją bilansową, to - na podstawie art. 28 ust. 11 pkt 1 ustawy o rachunkowości - zapasy wyrobów gotowych na dzień ich powstania ujmuje w księgach rachunkowych według kosztów wytworzenia.

W celu ustalenia kosztu wytworzenia produktu, konieczne jest takie uszczegółowienie ewidencji kosztów na kontach rodzajowych, aby na podstawie dokonanych zapisów można było ustalić kwotę kosztów prostych, które są uwzględniane w koszcie wytworzenia produktu gotowego. Trzeba także prowadzić odrębną ewidencję kosztów zarządu i sprzedaży, których nie zalicza się do kosztów wytworzenia produktów.

Przyjęcie produktów gotowych z produkcji do magazynu można księgować na podstawie dowodu "PW - Przyjęcie wyrobu", zapisem:

      - Wn konto 60 "Produkty gotowe i półprodukty",
      - Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów".

Ponadto, w przypadku stosowania do wyceny wyrobów stałych cen ewidencyjnych (por. art. 34 ust. 2 ustawy o rachunkowości) co miesiąc należy porównywać koszty zgromadzone na koncie 40 "Koszty według rodzajów" z kwotą ujętą po stronie Ma konta 49 "Rozliczenie kosztów" i ustalać odchylenia od cen ewidencyjnych, odnosząc je na konto 62 "Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów", zapisem: Wn/Ma konto 49, Ma/Wn konto 62, celem dalszego ich rozliczenia. Jeżeli na koniec okresu nie ma zapasu wyrobów, to różnice pomiędzy kosztem wytworzenia a ceną przyjętą do ewidencji zapasów wyrobów gotowych można odnieść bezpośrednio na wynik finansowy.

Co istotne, w przypadku ewidencji bilansowej wyrobów gotowych na koncie 60, księgowaniu podlegał będzie także koszt wytworzenia sprzedanych produktów. Ujmuje się go na koncie 70-1 "Koszt sprzedanych produktów" w oparciu o dowód "WZ - Wydanie na zewnątrz", zapisem:

      - Wn konto 70-1 "Koszt sprzedanych produktów",
      - Ma konto 60 "Produkty gotowe i półprodukty".

Natomiast samą wartość przychodów ze sprzedaży wyrobów gotowych ewidencjonuje się według zasad ogólnych, odnosząc ją na konto 70-0 "Sprzedaż produktów".

Przykład

I. Założenia:

  1. Jednostka produkcyjna prowadzi ewidencję bilansową produktów gotowych. Koszty działalności ewidencjonuje wyłącznie na kontach zespołu 4. Jednostka prowadzi ewidencję analityczną umożliwiającą ustalenie kosztu wytworzenia produktów.
     
  2. W październiku 2017 r. jednostka przekazała z magazynu na potrzeby produkcji materiały (surowce) o wartości według cen zakupu: 3.750 zł. Łączne koszty wytworzenia produktów w tym miesiącu wyniosły: 9.600 zł. Wszystkie wyprodukowane wyroby przyjęto do magazynu po koszcie wytworzenia: 9.600 zł.
     
  3. Ostatniego dnia października sprzedano wszystkie wyroby, wystawiając fakturę na kwotę: 12.500 zł (plus VAT: 2.875 zł).

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. RW - wydanie materiałów z magazynu do produkcji 3.750 zł 40-1 31
2. PW - przyjęcie produktów gotowych z produkcji do magazynu po koszcie wytworzenia 9.600 zł 60-0 49
3. FS - faktura dokumentująca sprzedaż produktów:      
   a) wartość brutto: 12.500 zł + 2.875 zł =  15.375 zł 20  
   b) VAT należny 2.875 zł   22-2
   c) wartość netto 12.500 zł   70-0
4. WZ - rozchód sprzedanych produktów z magazynu (według rzeczywistego kosztu wytworzenia) 9.600 zł 70-1 60-0

III. Księgowania:

Objęcie wyrobów gotowych bieżącą ewidencją bilansową

www.PoradnikKsiegowego.pl - Plan kont:

 Baza przykładów ewidencji księgowej
wraz z obszernym komentarzem
www.plankont.gofin.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

październik 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
2
3
4
5
6
8
9
11
12
13
14
16
17
18
19
20
22
23
24
26
27
28
29
30
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Zasady rachunkowości w jednostkach i zakładach budżetowych
Vademecum Księgowego - zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych
PODATEK DOCHODOWY - przychody, koszty, środki trwałe, amortyzacja, leasing
PODATEK VAT - zasady rozliczania i weryfikacji

WSKAŹNIKI

Bieżące wskaźniki wraz z archiwum

FORUM - Rachunkowość

Forum aktywnych księgowych

Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.