Wykazanie akcyzy w podatkowej księdze

W związku z prowadzeniem składu węglowego podatnik ponosi koszty akcyzy. Kiedy powinien wykazać akcyzę w podatkowej księdze przychodów i rozchodów?

Akcyza powinna być wykazana w podatkowej księdze w dacie wystawienia dokumentu stanowiącego podstawę do jej ujęcia w tej księdze.

Opodatkowanie akcyzą wyrobów węglowych

Stosownie do art. 9a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2014 r. poz. 752 ze zm.), sprzedaż wyrobów węglowych na terytorium kraju finalnemu nabywcy węglowemu stanowi przedmiot opodatkowania podatkiem akcyzowym. Za sprzedaż uznaje się przy tym m.in. sprzedaż, w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego (art. 9a ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym).

Obowiązek podatkowy z tytułu tak rozumianej sprzedaży wyrobów węglowych na terytorium kraju powstaje z dniem wydania wyrobów węglowych, w tym także przewoźnikowi, a jeżeli sprzedaż tych wyrobów jest potwierdzona fakturą - z dniem wystawienia faktury, nie później niż siódmego dnia od dnia wydania wyrobów węglowych (art. 10 ust. 1a i 1b ustawy o podatku akcyzowym).

Generalnie, do obowiązków podatnika dokonującego obrotu wyrobami węglowymi należy:

1) złożenie właściwemu naczelnikowi urzędu celnego deklaracji dla podatku akcyzowego, 

2) obliczenie i wpłacenie akcyzy, bez wezwania, na rachunek właściwej izby celnej

- za miesięczne okresy rozliczeniowe, w terminie do 25 dnia przypadającego w drugim miesiącu od miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy (art. 21a ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym).

Akcyza jako koszt podatkowy

Skoro podmiot prowadzący skład węglowy jest podatnikiem podatku akcyzowego, z mocy ustawy zobligowanym do naliczenia i zapłaty akcyzy, należy uznać, że podatek ten stanowi u niego koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 updof. Koszt, o którym mowa pozostaje bowiem w związku z podejmowanymi w ramach prowadzonej działalności czynnościami, których celem jest osiągnięcie przychodu. Jednocześnie akcyza nie jest objęta wykluczeniem z kosztów podatkowych. W szczególności nie ma do niej zastosowania art. 23 ust. 1 pkt 44 updof, na podstawie którego za koszt uzyskania przychodów nie uważa się:

• strat powstałych w wyniku nieobjętych zwolnieniem od podatku akcyzowego ubytków wyrobów akcyzowych,
   
• podatku akcyzowego od ubytków wyrobów akcyzowych.

Ujęcie akcyzy w podatkowej księdze

Jako koszt uzyskania przychodów akcyza podlega wykazaniu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Należy przy tym mieć na uwadze, że u prowadzących podatkową księgę za moment poniesienia kosztu uważa się - co do zasady - dzień wystawienia faktury lub innego dokumentu stanowiącego podstawę zaksięgowania (ujęcia) kosztu (art. 22 ust. 6b updof).

W podatkowej księdze podatek akcyzowy powinien zostać wpisany pod datą wystawienia dowodu potwierdzającego powstanie kosztu, czyli np. pod datą wystawienia faktury, o ile dokumentuje w ten sposób sprzedaż wyrobów węglowych. W rezultacie, akcyzę naliczoną przy sprzedaży wyrobów węglowych podatnik powinien zaliczać do kosztów uzyskania przychodów tego miesiąca, w którym naliczył ten podatek.

Uwzględniając regulacje dotyczące powstania obowiązku podatkowego w podatku akcyzowym w związku ze sprzedażą wyrobów węglowych, należy uznać, że akcyza powinna być wpisana do podatkowej księgi w kolumnie 13 "pozostałe wydatki".