Ujęcie w księdze opłaty środowiskowej za 2024 r.

W związku z prowadzoną działalnością wnoszę opłaty za korzystanie ze środowiska. Czy uregulowaną w marcu 2025 r. opłatę środowiskową dotyczącą 2024 r. powinienem ująć w księdze w 2024 r., czy w 2025 r.?

Podmiot korzystający ze środowiska, w myśl art. 284 ust. 1 i art. 285 ust. 2 Prawa ochrony środowiska (Dz. U. z 2024 r. poz. 54 ze zm.), wysokość należnej opłaty za korzystanie ze środowiska ustala we własnym zakresie i wnosi ją za dany rok kalendarzowy do dnia 31 marca następnego roku na rachunek właściwego urzędu marszałkowskiego. W tym też terminie należy przedłożyć marszałkowi województwa wykaz zawierający zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska i o wysokości należnych opłat (art. 286 ust. 1 Prawa ochrony środowiska). Jeśli opłata za korzystanie ze środowiska jest związana z prowadzoną działalnością, może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem że uiszczana jest zgodnie z przepisami i nie ma charakteru sankcyjnego. Sposób ujęcia w księdze opłaty środowiskowej za 2024 r., którą uregulowano w marcu 2025 r., zależy od metody ujmowania kosztów w księdze, tj. metody uproszczonej lub memoriałowej.

Gdy do ujmowania kosztów w księdze wykorzystywana jest metoda uproszczona, to zgodnie z art. 22 ust. 4 ustawy o pdof koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów u prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (art. 22 ust. 6b ustawy o pdof). Jeśli Czytelnik stosuje metodę uproszczoną, to opłatę środowiskową za 2024 r. powinien ująć w księdze pod datą dowodu dokumentującego ten wydatek, np. wyciągu bankowego, czyli w 2025 r., w kolumnie 13 "Pozostałe wydatki".

Przy ewidencjonowaniu kosztów w księdze metodą memoriałową koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami również są potrącalne w dacie ich poniesienia. Przy czym gdy koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, to stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Reguła ta w przypadku prowadzących księgi podatkowe ma zastosowanie, o ile stale w każdym roku podatkowym księgi te będą prowadzone w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów uzyskania przychodów odnoszących się tylko do tego roku podatkowego. Reguluje to art. 22 ust. 5c i ust. 6 ustawy o pdof. Dlatego gdy Czytelnik stosuje metodę memoriałową, to opłatę za korzystanie ze środowiska za 2024 r. powinien był ująć w księdze w kolumnie 13 "Pozostałe wydatki" pod datą 31 grudnia 2024 r.

Warto zaznaczyć, że jeśli przedsiębiorca korzysta z kasowego PIT, stosuje metodę kasową tylko do kosztów wynikających z transakcji dokonanych między podatnikiem a przedsiębiorcą. Zatem opłatę za korzystanie ze środowiska powinien ująć w księdze na ogólnych zasadach, zgodnie z wybraną metodą ewidencji kosztów, czyli uproszczoną lub memoriałową.